Azerbaycan

Ermenilerin sadece Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinde ve Azerbaycan’ın genelinde yaptıkları terör eylemlerinin çapı çok geniştir. Bunu görmek için  sadece 20. yüzyılın sonlarında gerçekleşen terör olaylarına bakmak yeterli olacaktır:

1. 1984 yılında Bakü’de 106 No’lu otobüs Ermeni terörcü Vartanov tarafından patlatılmış, 1 kadın ölmüş ve 3 kişi de yaralanmıştır.

2. 16 Eylül 1989 yılında Tiflis-Bakü otobüsü patlatılmış, 5 kişi yaşamını kaybetmiş, 25 kişi yaralanmıştır.

3. 13 Şubat 1990 yılında Yevlah-Laçın karayolunun 105. kilometresinde Şuşa-Bakü otobüsü otobüs patlatılmış, 13 Azerbaycanlı yaşamını kaybetmiştir.  Terörcüleri hapsetmek mümkün olmamıştır.

4. 11 Temmuz 1990 yılında Terter’den Kelbecer’e yolcu taşıyan otobüs ve tüketim malları taşıyan kamyonlara karşı  Ermeniler tarafından terör eylemi yapılmış, 1 kadın, 7 adam katledilmiş, 23 kişi ağır yaralanmıştır. Soruşturma sırasında terör eyleminin Ayriyan Arkadi Abramoviç ve Babayan Samvel Andronikoviç tarafından yapıldığı belli olmuştur. Onlar 15 Aralık 1990 yılında Esgeran ilçesinin Cemilli ve Kosalar köyleri arasında 3 Azerbaycanlığı da öldürmüşlerdir.   Terörcülerin her ikisi yakalanmış, 19 Haziran 1992 yılında  idam cezasına çarptırılmışlardır. S. Babayan 199 yılında Azerbaycanlı rehine ve esirlerle değiştirilmiştir. (1993-99 yılında sözde Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma bakanı olmuş, hazırda cumhurbaşkanı A. Gukasyan’a karşı suikast yapmakla itham edilir.)

5. 10 Ağustos 1990 yılında «Şamhor-Gence» karayolunda  Hanlar ilçesinin Nadel köyü yakınında «LAZ» markalı 43-80 AQF plakalı otobüs patlatılmış, 17 kişi ölmüş, 16 kişi yaralanmıştır.

6. 10 Ağustos 1990 yılında Tiflis -Ağdam güzergahıyla hareket eden yolcu otobüsü patlatılmış, 20 kişi ölmüş, 30 kişi yaralanmıştır.   Cinayeti işlemiş  ermeni terörcüleri Armen Мihayloviç Avanesyan ve Mihayil Mihayloviç Tatevosov  tutuklanmış, 1992 yılı mayıs ayında A. Avanesyan ölüm cezasına çarptırılmış, M. Tatevosov ise 15 yıl müddetine hapsi cezasına çarptırılmıştır. Soruşturma sırasında terörcülerin  17 Temmuz 1991 yılında Ağdam-Tiflis güzergahıyla hareket eden yolcu otobüsünü patlatmağı planladıkları, fakat iradeleri dışında gelişene nedenlerden dolayı bunu yapamadıkları belli olmuştur. M. Tatevosov 1992 yılı mayıs ayında Terter ilçesinde Azerbaycanlı rehinelerle değiştirilmiştir.

7. 30 Kasım 1990 yılında Esgeran ilçesinin Ağakörpü adlı arazisinde İçişleri Bakanlığı mensuplarını Şuşadan Hankendi hava  alanına taşıyan otobüs patlatılmış, 2 polis yaralanmıştır.

8. 14 Mart 1991 yılında «Ağdam-Şuşa» güzergahıyla hareket eden otobüs patlatılmış, 3 kişi yaşamını kaybetmiş, 4 kişi yaralanmıştır.

9. 8 Eylül 1991 yılında Ağdam-Karadağlı güzergahıyla hareket eden otobüsün patlatılması sonucunda 6 kişi öldürülmüş, 36 kişi yaralanmıştır; 

Karadağlı köyünün toplam 77 sakini terör kurbanı olmuşlar. O tarihlerde Ermeniler Karadağlı köyünde 3 köylünün üzerine dizel dökerek yakmış, iki köylünün ise kafasını kesmişler.

1990-1994 yıllarında Ermeniler  yolcu ve yük trenlerinde 10 terör eylemi yapmışlar:

24 Mart 1990 yılında «Noraşen-Bakı» yolunun 364 kilometresinde demiryolu hattı patlatılmış, tren ve 3 vagon patlatılmış, 150 metreden çok demiryolu hattı kullanılamaz hale gelmiştir.

30 Mayıs 1991 yılında Dağıstan Cumhuriyetinin Hasavyurt  istasyonu yakınında Moskova-Bakü yolcu treni patlatılmış, 11 kişi ölmüş, 22 kişi yaralanıştır. 

31 Haziran 1991 yılında Dağıstan Cumhuriyetinin Temirtau istasyonu yakınında Moskova-Bakü yolcu treni patlatılmış, 16 kişi ölmüş, 20 kişi yaralanmıştır.  Suçluları tespit etmek mümkün olmamıştır.

28 Şubat 1993 yılında Dağıstan Cumhuriyetinde, Gudermes  istasyonu yakınında "Kislovodsk-Bakü" yolcu treni patlatılmış, 11 kişi ölmüş, 18 kişi yaralanmıştır.

2 Haziran 1993 yılında  Bakü demiryolu garında yedek yolda hareketsiz halde durmuş yolcu treni vagonu patlatılmıştır. Ölen ve yaralanan olmamıştır. Terör eylemini yapan İgor Hatkovski  22 Ocak 1994 yılında Yüksek mahkemenin kararıyla  8 yıl müddetine hapis cezasına çarptırılmıştır.

1 Şubat 1994 yılında Bakü demiryolu garında Kislovodsk-Bakü yolcu treninde terör yapılmış, 3 kişi ölmüş, 20 kişi yaralanmıştır.

9 Şubat 1994 yılında Hudat istasyonu yakınında yedek yolda durmuş yük vagonu patlatılmıştır.

13 Nisan 1994 yılında Dağıstan Cumhuriyetinin Dagestanskie Ogni istasyonu yakınında Moskova-Bakü yolcu treni patlatılmış, 6kişi ölmüş, 3 kişi yaralanmıştır.

1. 20 Kasım 1991 yılında Hocavend ilçesi Karakent köyü yakınında Ermeni terörcüleri tarafından Mi -8 helikopteri vurulmuştur.  Olay sonucunda Hankendin’e  gitmekte olan barış misyonu üyelerinden 22 kişi – Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisin milletvekili,   Devlet Sekreteri T. İsmayılov, Baş Başbakan yardımcısı milletvekili Z. Hacıyev,  devlet müşaviri milletvekili M. Esedov, Başsavcı İ. Gayıbov, milletvekilleri V. Ceferov ve V. Memmedov, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Sekreteryası Şube Müdürü O. Mirzeyev,  Sulama ve Su İşletmeleri Bakanı Birinci Yardımcısı G. Namazaliyev, Dağlık Karabağ Özerk Vilayeti Savcısı  İ. Plavski, Milli Güvenlik Bakanlığı Dağlık Karabağ Özerk Vilayeti İdaresinin  departman başkanı S. İvanov, Dağlık Karabağ Özerk Vilayeti İçişleri Müdürü V. Kovalyov, Dağlık Karabağ Özerk Vilayeti Olağanüstü Hal Bölge Komutanı N. Cinkin,  Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Sekreteri yardımcısı R. Memmedov, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Televizyon ve  Radyo Şirketi mensupları A. Mustafayev, A. Hüseynzade ve F. Şahbazov, Rusya Federasyonundan gözlemciler General M. Lukaşov ve Yarbay V. Koçarov, Kazakistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanı Birinci Yardımcısı S. Serikov ve 3 mürettebat ölmüşler.

2. 28 Ocak 1992 yılında Şuşa şehri yakınında Ağdam-Şuşa güzergâhıyla uçan sivil helikopter Ermeni terörcüleri tarafından vurulmuş, ekseriyeti kadın ve çocuk olan 41 yolcu ve 3 mürettebat ölmüştür.

3. 18 Mart 1994 yılında Hankendi şehri yakınında Ermeni terörcüleri tarafından İran Askeri Hava Kuvvetlerine ait özel Herkules uçak vurulmuş, 34 kişi öldürülmüştür.

1. 19 Mart 1994 yılında Bakü metropoliteninin 20 Ocak istasyonunda elektrik treninde yapılmış terör sonucunda 14 kişi ölmüş, 49  kişi yaralanmıştır. Soruşturma sonucunda terör eyleminin Ermenistan istihbaratı  öncüllüğünde ayrılıkçı Sadval Lezgi Halk Hareketi örgütü mensupları tarafından yapıldığı tespit edilmiştir.

2. 3 Temmuz 1994 yılında Bakü Metrosunun 28 Mayıs – Genclik istasyonları arasında elektrik treninde yapılmış patlayış sonucunda 13 kişi ölmüş, 42 kişi yaralanmıştır. Terör eylemi esirlikte olduğu sırada Ermenistan istihbarat organlarıyla gizli işbirliğine başlayarak terör yapmak amacıyla Azerbaycana gönderilmiş Azer Aslanov yapmıştır.

1. 08 Ocak 1992 yılında «Krasnovodsk-Bakü» feribotu patlatılmış, 25 kişi ölmüş,88 kişi yaralanmıştır.