Azerbaycan

Karabağ Han`ının veziri olmuş Mirze Camal Cavanşir (1773-1853)`Karabağ Tarihi` (1847) esrinde Karabağ`ın tarihi-coğrafi arazisinden bahs ederek yazır:`Eski türk kitaplarında yazılanlara göre Karabağ vilayetinin sınırı şöyledir: Kuzey tarafından Hudaferin Köprüsü`nden Sınıg Köprüsü`nedek Araz Çayı`dır. Şimdi (Sınıg Köprü) Gazah, şemşeddin ve Demirçi-Hasanlı halkı arasındadır ve Rusya devlet memurları onu rusça Krasnıy Most (yani Kırmızı Köprü) adlandırırlar. Doğu tarafından Kür çayı`dır ki, Cavad Köyü`nde Araz Çayı` ile birleşip Hazar denizi`ne dökülür. Güneyden Karabağ`ın Yelizavetpol`la (Gence) sınırı Kür çayı`nadek-Goran Çayı`dır ve Kür Çayı çok yerden (geçip) Araz Çayı`na ulaşır. Batıdan Küşbek, Salvartı ve Erikli denilen yüksek Karabağ dağlarıdır`. Rusya işğalı ve sömürgeçiliğinin ilk devirlerinde Karabağ arazisi ve sınırlarının bu tür olması onunla onaylanır ki,
1) bu gerçek direk Karabağ`ın yönetim yetkilisi tarafından kaleme alınmıştır.
2) Bu gerçek sadece pratik değil ayrıca kaynakçalarla da kanıtlanmıştır.
Mirze Camal`ın kendi tutumunun doğruluğunu kanıtlamak için eski tarih kitaplarına dayanması sıradışı olay değildir. Bu gerçekler bir daha Karabağ`ın ta eskiden Azerbaycan`ın tarihi bölgesi olduğunun kanıtıdır.